Προς μια Πολεμική Οικονομία: J.M. Keynes, Α. Αγγελόπουλος, Ξ. Ζολώτας, Ι. Ζίγδης-Παπαϊωάννου [1940]

Αναδημοσίευση από Ταξικές Μηχανές

 https://bestimmung.blogspot.com/2023/07/jmkeynes-1940.html

 


 Σε άρθρα που έγραψε ο Keynes το 1939 στους Times, εισηγείται, ειδικά για την Αγγλία, ένα οικονομικό σχέδιο για τη χρηματοδότηση του Πολέμου, που έχει στο επίκεντρο την έννοια της "αναγκαστικής αποταμίευσης": την εισαγωγή, δηλαδή, αναγκαστικών περιορισμών στο επίπεδο κατανάλωσης ειδικά των πολλών, των λαϊκών τάξεων. Η αρθρογραφία αυτή τον οδήγησε, το 1940, στη δημοσίευση του βιβλίου του How to Finance the War [1940]. 

 
Ο συλλογισμός του Keynes, είναι ο εξής: Άλλα ισχύουν για μια (καπιταλιστική) κοινωνία και οικονομία σε καιρούς ειρήνης, άλλα σε καιρούς πολέμου. Σε αντίθεση με μια εποχή ειρήνης, όπου η κοινωνία εργάζεται σκληρά και αυξάνει την παραγωγή της αξιώνοντας μια αντίστοιχη άνοδο της κατανάλωσής της, σε καιρό πολέμου μια κοινωνία πρέπει να αυξάνει την παραγωγή της για να μπορέσει να πολεμήσει καλύτερα, και όχι για να καταναλώσει περισσότερο. Έτσι, ο περιορισμός της κατανάλωσης έχει σκοπό την ανακατεύθυνση των οικονομικών πόρων από μη παραγωγικούς και παραγωγικούς κλάδους που συνδέονται περισσότερο με την κατανάλωση, σε παραγωγικούς κλάδους που συνδέονται περισσότερο με την αύξηση της παραγωγικότητας, και, πάνω από όλα, με τον ίδιο τον πόλεμο. Μια παραγωγική αναδιάρθρωση, με άλλα λόγια, υπέρ της πολεμικής βιομηχανίας (και της βιομηχανίας παραγωγής μέσων παραγωγής), σε βάρος της ιδιωτικής, μη αναγκαίας κατανάλωσης (που προσδιορίζεται σε σχέση με ένα θεωρούμενο ως ελάχιστο αναγκαίο επίπεδο διαβίωσης). Η ''αναγκαστική αποταμίευση'', λέει ο Keynes, είναι πιο αποτελεσματική και προτιμότερη από τη φορολογία των μαζών (που επίσης θα εφαρμοστεί), το πληθωρισμό (που σε τελική ανάλυση πλήττει περισσότερο τις κατώτερες τάξεις), και τον έλεγχο των τιμών και των μισθών (που επίσης πρέπει να εφαρμοστεί, με περιορισμένα αποτελέσματα). Το μέρος του εισοδήματος των εργαζομένων που θα προσδιοριστεί ως ''πάνω από το αναγκαίο'', θα παρακρατηθεί και δεν θα μπορεί να ξοδευτεί, παρά μόνο μετά τον πόλεμο. Έτσι η κοινωνία και η οικονομία θα προσαρμοστούν στις ανάγκες του πολέμου. 
 
Υποθέτω, κάπως έτσι μοιάζει ο ''στρατιωτικός κεϋνσιανισμός''. Για περισσότερα, παραπέμπω στο ίδιο το κείμενο. 

Την ίδια χρονιά, οι Άγγελος Αγγελόπουλος και Ξενοφών Ζολώτας (που και οι δύο, γνώρισαν προσωπικά τον Keynes), δημοσιεύουν στην Επιθεώρηση κοινωνικής και δημόσιας οικονομικής, Τόμος 9, δύο άρθρα για την Πολεμική Οικονομία, με αφορμή τις προτάσεις του Keynes, τις οποίες, επί της αρχής, συμμερίζονται. Επίσης την ίδια χρονιά, ο Ιωάννης Ζίγδης-Παπαϊωάννου πραγματεύεται το ίδιο θέμα, στο κείμενό του, Πόλεμος και Οικονομία, που δημοσιεύτηκε στο Αρχείον οικονομικών και κοινωνικών επιστημών 2 (20).
 


Ιωάννης Ζίγδης-Παπαϊωάννου, Πολεμική Οικονομία (1940).

γ.ε

 


 

Σχόλια