Ο Ρωσικός Ιμπεριαλισμός από θέση ισχύος (αναδημοσίευση)

Αναδημοσιεύουμε την παρακάτω ανάλυση για τον ρωσικό ιμπεριαλισμό*: 

 

Ρωσικός Ιμπεριαλισμός από θέση ισχύος (1)

https://eksegersi.gr/diethni/o-rosikos-imperialismos-apo-thesi-ischyos/   

Ρωσικός Ιμπεριαλισμός από θέση ισχύος (2)

https://diethni-info.blogspot.com/2022/05/blog-post_28.html

Ρωσικός Ιμπεριαλισμός από θέση ισχύος (3)

https://diethni-info.blogspot.com/2022/05/blog-post_29.html

Σχόλιο Antiwar:

Στα παραπάνω κείμενα, ο συγγραφέας επιλέγει τη μέτρηση της οικονομικής ισχύος με κριτήριο την PPP  (Ισοτιμία Αγοραστικής Δύναμης - Purchasing Power Parity, ενν. του νομίσματος κάθε χώρας, εν προκειμένου του ρουβλιού) ως βάση μέτρησης του ΑΕΠ. Με βάση τον δείκτη αυτό, ο ρωσικός καπιταλισμός είναι η 6η οικονομική δύναμη στον κόσμο. Σε αυτή την παρατήρηση, θα πρέπει να προστεθεί η τεράστια έκταση της Ρωσίας, η στρατιωτική της δύναμη (ν.2 ή ν.3 στον πλανήτη), τα μεγάλα ρωσικά μονοπώλια, η εγχώρια και η διεθνής τους δύναμη (που αναλύεται στο παραπάνω κείμενο). Αντίθετα, αν χρησιμοποιηθεί ο δείκτης μέτρησης του ΑΕΠ σύμφωνα με τη συναλλακτική αγοραστική ισοτιμία, εν προκειμένω δολλαρίου-ρουβλιού, η Ρωσία πέφτει αρκετές θέσεις στην κεφαλαιοκρατική ιεραρχία, σε επίπεδα συγκρίσιμα της Ιταλίας και της Ισπανίας. Όπως μας δείχνει και η τεχνητή νοημοσύνη του Chat GPT, η λίστα των 20 πρώτων κεφαλαιοκρατικών δυνάμεων είναι πολύ διαφορετική, ανάλογα με το δείκτη μέτρησης:

Προς ενίσχυση της επιχειρηματολογίας των κειμένων που αναδημοσιεύουμε παρακάτω για τον "ρωσικό ιμπεριαλισμό από θέση ισχύος", παραθέτουμε ένα εκτενές απόσπασμα (σ. 38-40) από το βιβλίο του Graham Alison, Σε Τροχιά Πολέμου. Mπορούν ΗΠΑ και Κίνα να αποφύγουν την Παγίδα του Θουκυδίδη;, 2017 (στα ελληνικά, μτφ. Λουκρητία Μακροπούλου, εκδ. Πεδίο, 2020). Το βιβλίο χαιρέτισε ένα μεγάλο μέρος του αμερικανικού κατεστημένου, μεταξύ των οποίων ο Joe Biden, ο Henry Kissinger και ο David Petraeus.

''[...] H προσκόλληση της Αμερικής στην κορυφή του κόσμου εξηγεί τις έντονες αντιδράσεις που ξέσπασαν κατά τη συνάντηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) με την Παγκόσμια Τράπεζα στην Ουάσινγκτον το 2014, κατά την οποία το ΔΝΤ εξέδωσε την ετήσια αναφορά για την παγκόσμια οικονομία. Οι τίτλοι των εφημερίδων έγραφαν: ''Η Αμερική είναι τώρα το Νο 2''. Tο MarketWatch κραύγαζε: ''Δεν υπάρχει εύκολος τρόπος να το πούμε, οπότε απλά το λέμε: Δεν είμαστε πλέον το Νο 1''. Πιο νηφάλιοι, οι Financial Times διατύπωσαν συνοπτικά το μήνυμα του ΔΝΤ: ''Είναι πλέον επίσημο. Το ΔΝΤ εκτιμά ότι για το 2014 το μέγεθος της οικονομίας των ΗΠΑ ήταν 17,4 τρισ. δολάρια και το οικονομικό μέγεθος της Κίνας ήταν 17,6 τρισ. δολάρια''. Και πρόσθεταν ότι ''μόλις το 2005 η οικονομία της Κίνας ήταν η μισή σε μέγεθος από αυτήν των ΗΠΑ''. Το ΔΝΤ αναμένει ότι μέχρι το 2019 θα είναι κατά 20% μεγαλύτερη/

 Το ΔΝΤ είχε μετρήσει το ΑΕΠ της Κίνας με κριτήριο την PPP (Iσοτιμία Αγοραστικής Δύναμης - Purchasing Power Parity), μια σταθερά που σήμερα χρησιμοποιείται από τους μεγαλύτερους διεθνείς φορείς, στις επαγγελματικές δραστηριότητες των οποίων συγκαταλέγεται και η σύγκριση των εθνικών οικονομιών. H CIA δηλώνει ότι η PPP ''παρέχει την καλύτερη δυνατή αφετηρία σύγκρισης της οικονομικής ισχύος και της ευημερίας μεταξύ κρατών''. Παράλληλα, το ΔΝΤ εξηγεί ότι ''οι δείκτες της αγοράς είναι πιο ασταθείς και η χρησιμοποίησή τους μπορεί να δημιουργήσει αρκετά μεγάλες ταλαντεύσεις στις συνολικές μετρήσεις ανάπτυξης, ακόμα και στην περίπτωση που οι ρυθμοί ανάπτυξης μιας μεμονωμένης χώρας είναι σταθεροί. Η PPP θεωρείται γενικά η καλύτερη μέτρηση γενικής ευημερίας''. Η Κίνα, με τα μέτρα της PPP, όχι μόνο ξεπέρασε τις ΗΠΑ, αλλά αυτή τη στιγμή αντιστοιχεί περίπου στο 18% του παγκόσμιου ΑΕΠ σε σύγκριση με το 2% που κατείχε το 1980''

Ο Alison προσθέτει ότι, σύμφωνα με τον Stanley Fisher, τέως καθηγητή του MIT, που αποτέλεσε καθηγητή των Ben Bernanke και Mario Draghi, και υπηρέτησε ως πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας του Ισραήλ, και τώρα υπηρετεί ως αντιπρόεδρος της αμερικανικής FED, η PPP αποτελεί πράγματι το καλύτερο σημείο αναφοράς για τη μέτρηση όχι μόνο της συγκριτικής οικονομικής ισχύος μεταξύ κρατών, αλλά και για τη μέτρηση του στρατιωτικού δυναμικού, καθώς ''μετρά τα αεροσκάφη, τους πυραύλους, τα πλοία, τους ναυτικούς, τους πιλότους, τα μη επανδρωμένα σκάφη (drones), τις βάσεις και άλλα αντικείμενα που σχετίζονται με τον στρατό, τα οποία ένα κράτος είναι ικανό να αγοράσει, όπως και τις τιμές που πρέπει να πληρώσει στο δικό του εθνικό νόμισμα'' (σ. 40). Και ο Alison προσθέτει: ''Η έγκυρη ετήσια έκθεση The Military Balance του διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικού Σχεδιασμού συμφωνεί και σημειώνει ότι ''τα επιχειρήματα για τη χρησιμοποίηση των στοιχείων της PPP είναι ισχυρότερα για την Κίνα και τη Ρωσία'' (σ. 40).

Στο ελλαδικό και όχι μόνο κίνημα, ο ιμπεριαλιστικός ή αυτοκρατορικός χαρακτήρας των ΗΠΑ θεωρείται λίγο πολύ δεδομένος, και όχι άδικα. Οι ΗΠΑ αποτελούν τη μεγαλύτερη στρατιωτική μηχανή στον πλανήτη, με περισσότερες από 800 στρατιωτικές βάσεις ανά το κόσμο - νούμερο πολύ μεγαλύτερο από τους ανταγωνιστές τους. Επιπλέον, αποτελούν το μακρά ηγετικό μέλος της μεγαλύτερης μέχρι σήμερα στρατιωτικής συμμαχίας του πλανήτη, του ΝΑΤΟ, και το ελληνικό κράτος συμμετέχει σε αυτή. Αυτή την στρατιωτική, και δευτερευόντως οικονομική, ιστορικά εμπεδωμένη μέχρι σήμερα υπεροχή των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ  επικαλούνται όσοι/ες είτε αρνούνται τον ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα (σύμφωνα με το μαρξιστικό πλαίσιο) είτε, ευρύτερα, τον στρατιωτικά και οικονομικά επεκτατικό χαρακτήρα και της Ρωσίας και της Κίνας. Έτσι, απέναντι στις ΗΠΑ, οι τελευταίοι συσπειρώνονται στρατηγικά, κοσμοϊστορικά, στο πλευρό αυτών των δυνάμεων.